(Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2010)
«Ψυχικά έχω πεθάνει». Αυτά τα συγκλονιστικά λόγια προέρχονται από τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Χρ. Κίττα, ο οποίος παρ’ ολίγο να πληρώσει με τη ζωή του κατά τη διάρκεια των τελευταίων ταραχών. Και στην επιστολή παραίτησής του από το πρυτανικό αξίωμα μιλά για «ψυχική εκμηδένιση». Μια κραυγή απόγνωσης που θα πρέπει να προβληματίσει τους πάντες.
Η εικόνα που μετέδιδαν οι τηλεοπτικοί σταθμοί με τους νεαρούς ταραξίες να παραβιάζουν την θύρα του Πανεπιστημίου απίστευτη και όμως αληθινή! Όταν ένα ανώτατο πνευματικό ίδρυμα αντιμετωπίζεται με τέτοια καταστροφική μανία, όταν ξυλοκοπείται ανελέητα ο πρύτανης, τότε τα πράγματα είναι πάρα πολύ σοβαρά και τραγικά.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η ελληνική κοινωνία παρακολουθεί άναυδη πανεπιστημιακούς χώρους να καταστρέφονται, να πυρπολούνται, να λεηλατούνται, πρυτάνεις να προπηλακίζονται και να ξυλοκοπούνται από αφηνιασμένες ομάδες νεαρών κουκουλοφόρων. Και κάθε φορά οι υλικές ζημιές είναι τεράστιες, τις οποίες πληρώνει ο φορολογούμενος πολίτης.
Κάθε φορά, μετά τις καταστροφές, αναπτύσσεται ένας διάλογος, τηλεοπτικός ή έντυπος, σχετικά με το πανεπιστημιακό άσυλο, τη διατήρησή του ή την κατάργησή του. Η κατάληξη, ωστόσο, αυτού του ιδιότυπου «διαλόγου» είναι πάντοτε η ίδια: η διατήρηση του ασύλου!
Ο απλός πολίτης θα έχει διερωτηθεί πολλές φορές, γιατί καθιερώθηκε το άσυλο. Στόχος του ήταν, σύμφωνα με τον νόμο, η «κατοχύρωση των ακαδημαϊκών ελευθεριών» και η «προστασία του δικαιώματος στη γνώση, τη μάθηση και την εργασία όλων ανεξαιρέτως των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας των ΑΕΙ και των εργαζομένων σε αυτά έναντι οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει», «της ελεύθερης επιστημονικής αναζήτησης και της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών».
Αυτό θα ήταν ίσως χρήσιμο σε άλλες δύσκολες εποχές, όπου η ελευθερία έκφρασης ήταν περιορισμένη. Σήμερα, όμως, 35 χρόνια μετά τη πτώση της χούντας, οι δημοκρατικοί θεσμοί είναι εμπεδωμένοι και ισχυροί και ουδείς διανοείται ή επιχειρεί να παρεμποδίσει την ελευθερία έκφρασης, την ελεύθερη επιστημονική έρευνα και τη ελεύθερη διακίνηση ιδεών σε όλη την επικράτεια.
Δεν είναι προνομιακός χώρος, και δεν πρέπει να είναι, ο χώρος του πανεπιστημίου σε σχέση με όλη την άλλη επικράτεια. Δηλ. η προστασία του δικαιώματος στη γνώση, τη μάθηση και την εργασία ή ελεύθερη επιστημονική αναζήτηση και η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών δεν προστατεύονται από το κράτος σε όλη την επικράτεια; (βλ. σχετικά και Ν.Βαγενά, «Οι πρυτάνεις στα «παράθυρα», ΤΟ ΒΗΜΑ 13.12.09).
Αν υπάρχει παρεμπόδιση της ακαδημαϊκής ελευθερίας και της ελεύθερης διακίνησης ιδεών, αυτή βρίσκεται μέσα στους πανεπιστημιακούς χώρους, όπου μικρές αλλά δυναμικές ομάδες φοιτητών και εξωπανεπιστημιακών (ποιος ελέγχει ποιος είναι ή δεν είναι φοιτητής) ασκώντας βία δεν επιτρέπουν να ακουστεί διαφορετική άποψη από αυτές που πρεσβεύουν.
Αυτό έχει γίνει από πολλά χρόνια καθεστώς στα πανεπιστήμια και υπάρχουν πάμπολλες αποδείξεις γι’ αυτό, όπως προσφάτως τα συμβάντα σε βάρος του δημοσιογράφου Πάσχου Μανδραβέλη στη Νομική Αθηνών, ο προπηλακισμός καθηγητή στην ΑΣΟΕΕ, ο ξυλοδαρμός του πρύτανη του ΑΠΘ, το «κτίσιμο» του πρύτανη του Πολυτεχνείου Ξάνθης στο γραφείο του το 2006 (σημειωτέον ότι οι δράστες φοιτητές αθωώθηκαν (!) από το δικαστήριο και βέβαια ουδεμία πειθαρχική ποινή επεβλήθη σε αυτούς από το Πολυτεχνείο), η επίθεση κατά του Γιάννη Πανούση από ομάδα κουκουλοφόρων, πριν από μερικά χρόνια ο προπηλακισμός του Υπουργού Παιδείας κ. Αρσένη κατά τη διάρκεια συνέλευσης της Συγκλήτου στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων από μικρή ομάδα φοιτητών, οι αλληλοξυλοδαρμοί μεταξύ φοιτητών διαφορετικών κομματικών πεποιθήσεων με χρήση ροπάλων και σιδερολοστών, η βίαιη παρεμπόδιση λειτουργίας πανεπιστημιακών οργάνων (Γενικών Συνελεύσεων Πανεπιστημιακών Τμημάτων, Συνελεύσεων εκλεκτορικών σωμάτων, συνεδριάσεων της Συγκλήτου) και πολλά άλλα παρόμοια γεγονότα.
Η συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών και σπουδαστών, αυτό πρέπει να τονισθεί ιδιαίτερα, για να μην αδικούμε τη νεολαία μας, είναι στο ήθος πολύ καλύτεροι από τις προηγούμενες γενιές, πολύ πιο εργατικοί και φιλότιμοι, ειλικρινείς στις σχέσεις τους, σέβονται τους καθηγητές τους και ονειρεύονται και επιδιώκουν μια καλύτερη κοινωνία.
Η ωμή βία που ασκείται από τις μειοψηφικές αυτές ομάδες αναρχικών και φασιστικών αριστεριστών φοιτητών μέσα στα πανεπιστήμια έχουν δημιουργήσει ένα άνευ προηγουμένου καθεστώς τρομοκρατίας, η οποία ακυρώνει στην πράξη οποιαδήποτε έννοια πανεπιστημιακού ασύλου. Η εικόνα που δίνεται από πανεπιστημιακούς καθηγητές και πρυτάνεις είναι το ολιγότερο ανατριχιαστική (βλ. π.χ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 6.12.09 «Το άσυλο και ο πάτος του βαρελιού» του καθηγητού της Νομικής και αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών Ι.Κ.Καρακώστα, και «Να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων» (ανοιχτή επιστολή) των Ι.Γρυσπολάκη, Ν.Βαρότση και Μ.Πατεράκη, πρύτανη και αντιπρυτάνεων του Πολυτεχνείου Κρήτης).[1]
Καθεστώς έχει γίνει η συνεχής κατάλυση του περιβόητου πανεπιστημιακού «ασύλου», οι προπηλακισμοί καθηγητών, η παρεμπόδιση λειτουργίας πανεπιστημιακών οργάνων, η παρεμπόδιση διδασκόντων και φοιτητών από παραδόσεις μαθημάτων, η βίαιη παρεμπόδιση της ελεύθερης διακίνησης ιδεών, η παρεμπόδιση της έρευνας, η άσκηση τρομοκρατίας σε βάρος των διδασκόντων, φοβία, ψυχολογική ομηρία, συνεχής καταθλιπτική πίεση και βία, απειλή βίαιων αντιδράσεων, συνεργασία ακραίων φοιτητικών ομάδων με εξωπανεπιστημιακές ομάδες κρούσεως, ένα καθεστώς ασυδοσίας, ανεξέλεγκτη είσοδος οποιουδήποτε στους πανεπιστημιακούς χώρους, ανεξέλεγκτη δράση αριστεριστών και αντιεξουσιαστών με στοχοποίηση συγκεκριμένων ατόμων και γενικότερα ένα ανελεύθερο και αντιεπιστημονικό κλίμα, και όλα αυτά πού; Στο χώρο των πανεπιστημίων, όπου υποτίθεται ότι το «άσυλο» καθιερώθηκε για την προστασία των ακαδημαϊκών ελευθεριών. Ένα ιδιότυπο «κράτος» ασυδοσίας και ανομίας, τη διατήρηση του οποίου εξακολουθούν να υποστηρίζουν οι συνάξεις των πρυτάνεων και άλλοι πανεπιστημιακοί καθηγητές!
Υπεύθυνοι γι’ αυτό σε μεγάλο βαθμό οι πολιτικοί του τόπου, οι οποίοι έδωσαν στους φοιτητές δικαιώματα πρωτοφανή όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά στον κόσμο. Τα ποσοστά συμμετοχής τους στην εκλογή των πρυτάνεων και άλλων διοικητικών οργάνων είναι τέτοια που ουσιαστικά αυτοί εκλέγουν, και επομένως ελέγχουν, σε μεγάλο βαθμό, τα όργανα εξουσίας μέσα στα πανεπιστήμια.
Με τη σειρά τους οι πρυτάνεις ενσυνείδητα ή όχι προσπαθούν να είναι αρεστοί στους εκλέκτορές τους και αρκετά συχνά επιδεικνύουν μια αδικαιολόγητη ανοχή σε πράξεις βανδαλισμού και βίας. Ουδείς φοιτητής έχει ποτέ κατηγορηθεί για τέτοιες πράξεις ή έχει τιμωρηθεί γι’ αυτές. Και ας μην ισχυρισθεί κανείς ότι είναι άγνωστοι τις περισσότερες φορές.
Το κυριότερο όμως αίτιο αυτών των τραγικών καταστάσεων, όπως έχουμε τονίσει και άλλοτε, είναι η νοοτροπία που καλλιεργήθηκε τόσες δεκαετίες, νοοτροπία με την οποία γαλουχήθηκαν οι νέοι μας, και είναι απορίας άξιο το γεγονός ότι ακόμη η συντριπτική πλειοψηφία των νέων μας είναι αποστασιοποιημένη από τέτοιες πρακτικές και συμπεριφορές.
Όπως σωστά επισημαίνεται και από τους πρυτάνεις του Πολυτεχνείου Κρήτης, η κρίση αυτή είναι το «αποτέλεσμα της συσσώρευσης επί σειρά ετών φαύλων αντιλήψεων και πρακτικών του κυβερνάν, του πολιτεύεσθαι, του επιχειρείν, του συνδικαλίζεσθαι και του εργάζεσθαι, που με τη σειρά τους εμφύσησαν μεγάλες μάζες του πληθυσμού με νοσηρές νοοτροπίες, όπου τα δικαιώματα επισκίασαν τις υποχρεώσεις, η χωρίς κόπο επιτυχία αποθεώθηκε και η επίτευξη του σκοπού διά της τεθλασμένης αναδείχτηκε σε συνηθισμένη πρακτική, ενώ η διάθεση προσφοράς στο κοινό συμφέρον αντικαταστάθηκε από την τεχνική της διαιώνισης της εξουσίας και των προνομίων.»
Ενδεικτικό παράδειγμα δημιουργίας τέτοιων αντιδημοκρατικών αντιλήψεων στην κοινωνία και ιδιαίτερα στη μαθητική και σπουδάζουσα νεολαία είναι η «κατάληψη», που παρόλο που είναι μια αυταρχική, παράνομη και αντιδημοκρατική πράξη, έγινε σημαία και σύμβολο αρχικά για τις αριστερές ομάδες και κόμματα, και αργότερα μέσο επιβολής των θελήσεων και των διεκδικήσεων οποιασδήποτε κοινωνικής ομάδας.
Συνεργοί και συνυπεύθυνοι των πολιτικών στη δημιουργία τέτοιων φαύλων νοοτροπιών είναι αναμφισβήτητα πολλοί γονείς και εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης, και, δυστυχώς, πολλών πανεπιστημιακών δασκάλων, οι οποίοι κατειλημμένοι από μια ιδεοληψία δεν μπορούν να απαλλαγούν από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος.
Το όλο σύστημα είναι χρεοκοπημένο. Χρειάζεται επειγόντως μια νέα μεταρρύθμιση στην παιδεία, με κοινή συναίνεση, τουλάχιστον των δύο μεγαλύτερων κομμάτων, μεταρρύθμιση που θα δίνει βάρος στην ανθρωπιστική παιδεία και στις αξίες του ελληνικού και του χριστιανικού πολιτισμού.
Ο αφελληνισμός και ο αποχριστιανισμός της εκπαίδευσης μόνο δεινά θα επιφέρει στον τόπο. Όσο πιο γρήγορα συνειδητοποιήσουμε αυτό το γεγονός, τόσο το καλύτερο για την κοινωνία μας.
Γιατί επομένως η κυβέρνηση, αλλά και άλλα μικρότερα κόμματα, αρκετοί πρυτάνεις και πανεπιστημιακοί εξακολουθούν να υποστηρίζουν τη διατήρηση του ασύλου; Άλλοι επειδή θεωρούν ότι έχει συμβολική αξία, άλλοι από ιδεολογική αγκύλωση, όπως το ΚΚΕ, ο ΣΥΡΙΖΑ και άλλα αριστερά κόμματα, άλλοι για να μην πληρώσουν το πολιτικό κόστος, άλλοι για να μην απολέσουν τον χαρακτηρισμό του «προοδευτικού» και άλλοι για διάφορες άλλες δικαιολογίες, όπως π.χ. ότι έχει τάχα «χρησιμότητα για λόγους κοινωνικούς», χωρίς ωστόσο να διευκρινίζονται ποιοι είναι αυτοί οι κοινωνικοί λόγοι. Και βέβαια αυτοί που πιο πολύ από όλους τους άλλους δεν θέλουν με κανένα τρόπο να καταργηθεί είναι οι ταραχοποιοί.
Η κοινωνία πάντως, όπως φαίνεται από πρόσφατη δημοσκόπηση, φαίνεται ότι ωριμάζει και ζητεί την κατάργησή του «πανεπιστημιακού ασύλου» (βλ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 13.12.09).
Η ανάδειξη στην εξουσία νέου πρωθυπουργού με μια ισχυρή πλειοψηφία και νέου αρχηγού της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως δημιουργούν μια νέα χρυσή ευκαιρία για συναινετικές τομές στην κοινωνία και στην παιδεία.
Η κοινωνία απαιτεί μια υψηλού επιπέδου παιδεία, αξιοκρατικά κριτήρια, διαφάνεια, υπευθυνότητα, διάθεση προσφοράς προς το κοινωνικό σύνολο και προς το έθνος, αμεσότερη δημοκρατία, κοινωνική αλληλεγγύη, κατάργηση των πολιτικών ανισοτήτων και των προνομίων, εύρυθμη λειτουργία της δικαιοσύνης, αποτελεσματική λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, πάταξη της διαφθοράς και της αισχροκέρδειας, ένα κράτος δικαίου και προστασίας του πολίτη από τις αυθαιρεσίες διοικητικών οργάνων, απομόνωση και καταδίκη κάθε λογής αυθαιρεσιών και πράξεων βίας και τρομοκρατίας, γενικότερα συναίσθηση των υποχρεώσεων και των ατομικών δικαιωμάτων. Απαιτείται αρετή και τόλμη. Οι καιροί ου μενετοί!
Δυστυχώς, τόσο οι πρυτάνεις στη τελευταία σύνοδό τους όσο και η Υπουργός Παιδείας και η Κυβέρνηση, για άλλη μια φορά, φάνηκαν κατώτεροι των περιστάσεων. Είναι απολύτως βέβαιο ότι και πάλι πολύ σύντομα θα μιλάμε και θα συζητάμε για το ίδιο φαινόμενο.
Ούτε φύλακες ούτε ελεγχόμενη είσοδος ούτε οι πρυτανικές αρχές μπορούν να ελέγξουν το φαινόμενο αυτό, έστω και αν καθοριστούν ως χώροι ασύλου οι αίθουσες διδασκαλίες και οι χώροι έρευνας, λόγω αντικειμενικών δυσκολιών και αδυναμιών, καθώς και από φόβο. Ούτε η πλειοψηφία των φοιτητών μπορεί, έστω και να το επιθυμεί, να επιβάλει τη θέλησή της στις δυναμικές, βίαιες, και καλά οργανωμένες μειοψηφίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου