"ΠΥΡΟΤΕΧΝΗΜΑ" Η ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΩΝ!

(Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου 2009)

Εκ πρώτης όψεως η απόφαση του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου να επιλεγούν οι γενικοί και οι ειδικοί γραμματείς των Υπουργείων και  των δημόσιων οργανισμών με μια ανοικτή, μέσω της νέας τεχνολογίας των Η/Υ, διαδικασία, στην οποία θα μπορούσαν να μετάσχουν Έλληνες πολίτες ανεξαρτήτως κομματικής τοποθέτησης υποβάλλοντας σχετική αίτηση με τα προσόντα τους, θεωρήθηκε ως μια εντυπωσιακή και πρωτοποριακή ενέργεια, με στόχο την υποτιθέμενη και υπεσχημένη προεκλογικά διαφάνεια.

Παρόλη τη δικαιολογημένη δυσπιστία των πολιτών σε τέτοιες εξαγγελίες, δυσπιστία όχι μόνο των μη κομματικά προσκειμένων στην κυβέρνηση, αλλά και των μελών του κυβερνώντος κόμματος, δεκάδες χιλιάδες έσπευσαν να υποβάλουν αίτηση με τα σχετικά δικαιολογητικά τους, ελπίζοντας στην κατάληψη μιας αξιοζήλευτης θέσης στο κυβερνητικό διοικητικό σχήμα.

Η δυστοκία στην επιλογή των κατάλληλων προσώπων φαίνεται να οφείλεται εν πολλοίς, όπως είναι αναμενόμενο και κατανοητό, στην πληθώρα των αιτήσεων, αλλά όχι μόνο. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, 60 μέρες μετά τις εκλογές και την νίκη του κ. Παπανδρέου, δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η επιλογή των γραμματέων και η στελέχωση της δημόσιας διοίκησης με το αναγκαίο επιτελικό προσωπικό, παρά το υποτιθέμενο πρόγραμμα των 100 πρώτων ημερών του κυβερνώντος κόμματος.

Επιπλέον, σύμφωνα πάντοτε με πληροφορίες που αντλούμε από εφημερίδα που πρόσκειται στο κυβερνών κόμμα (ΤΟ ΒΗΜΑ, 29.11.2009 Α15-Α15) σχεδόν όλοι οι μέχρι τούδε επιλεγέντες γραμματείς ανήκουν στο στενό ή το ευρύτερο περιβάλλον του πρωθυπουργού, είναι ή πρώην βουλευτές ή  αποτυχόντες υποψήφιοι βουλευτές ή κομματικά στελέχη ή πρώην σύμβουλοι υπουργών ή συνδέονται με φιλία με κάποιον πρώην υπουργό ή στέλεχος του ΠΑΣΟΚ ή ακόμη και άτομα που δεν ήταν μεταξύ των αιτητών.

Ο γδούπος, επομένως, για δήθεν αξιοκρατική και υπερκομματική επιλογή των αρίστων αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων ότι είναι απλά ένα πυροτέχνημα για δημιουργία εντυπώσεων. Οι λόγοι, όταν δεν συνοδεύονται από τις αντίστοιχες πράξεις, παρόλες τις υποτιθέμενες καλές προθέσεις του πρωθυπουργού, πλήττουν ακόμη περαιτέρω την σχεδόν μηδαμινή αξιοπιστία, την οποία απολαμβάνουν οι πολιτικοί από τους πολίτες αυτού του τόπου.

Μέσα σε αυτά τα πλαίσια πρέπει να ιδωθεί και  η περίπτωση ενός από τους αιτητές, του Κουτούπη Ανδρέα, που επελέγη ως ειδικός γραμματέας του Υπουργείου Οικονομικών και απελύθη λίγες ώρες αργότερα με μια λακωνική κυβερνητική ανακοίνωση, η οποία έλεγε ότι ο Κουτούπης «Στερείται των στοιχείων της εμπιστοσύνης και του ήθους που είναι απαραίτητα για να υπηρετεί έλληνας πολίτης σε δημόσια θέση»! Βαριά η κατηγορία, βαρύτατη.

Και η δικαιολογία; Επειδή στο facebook κατεφέρθη εναντίον της παρούσης κυβερνήσεως με απαξιωτικά λόγια. Η πραγματικότητα ποια μπορεί να είναι; Μήπως επειδή απεκαλύφθη ότι ο επιλεγείς  είναι μέλος της ΝΔ.και επομένως θα έπρεπε να αποπεμθεί; Και οι αστεϊσμοί του στο facebook ήταν απλώς το πρόσχημα;

Όπως ο ίδιος ρητά λέει σε συνέντευξή του στο ΒΗΜΑ, «η εικόνα που διαμορφώθηκε για το άτομό του με την αποσπασματική δημοσιοποίηση ορισμένων διαλόγων που είχε», καθώς και η «σκόπιμη συρραφή διαλόγων που έγιναν σε διαφορετική χρονική στιγμή και με ποικίλα θέματα συζήτησης» δεν είναι αντιπροσωπευτική, αλλά μια διαστρεβλωμένη εικόνα.

Η κυβέρνηση θα μπορούσε να αποπέμψει τον Κουτούπη λέγοντας ότι δεν της εμπνέει εμπιστοσύνη, επειδή είναι νεοδημοκράτης. Ως εκεί θα ήταν κατανοητή η ενέργειά της, έστω και αν ερχόταν σε παραφωνία με την εξαγγελία για υπερκομματική επιλογή των αρίστων.

Η αναφορά στο ήθος ξενίζει και προσβάλλει βάναυσα. Δεν είναι δυνατόν ο «χαβαλές», η «χαλαρότητα» και οι αστεϊσμοί μιας ιδιωτικής συζήτησης  με φίλους του (φρασεολογία του ίδιου του Κουτούπη στη σχετική συνέντευξη) να αξιολογούνται ως βαρυσήμαντες δηλώσεις ενός ατόμου και να «αξιοποιούνται» για ανοίκειους χαρακτηρισμούς.

Το τραγικώτερο και συγκλονιστικώτερο δεν είναι τόσο η αποπομπή του Κουτούπη, όσο ο τρόπος της αποπομπής, ο διασυρμός και η πρωτοφανής «διαπόμπευσή» του, και η «ηθική του απαξίωση», όπως ο ίδιος την εξέλαβε. Ένας νέος άνθρωπος, με εξαιρετικά προσόντα, εργατικός και φιλότιμος, ευαίσθητος, όπως φαίνεται από την αντίδρασή του, φτάνει στο σημείο να δηλώνει ότι θεωρεί τον εαυτό του «ζωντανό νεκρό», το «μαύρο πρόβατο», «αποδιοπομπαίο τράγο», και ακόμη ότι «μπορεί και να είχε αυτοκτονήσει», αν δεν είχε μια εννιάχρονη κόρη, ή, παρόλο που λατρεύει την πατρίδα του, «ίσως χρειαστεί να ξενιτευτεί»!

Πολύ πιο έντιμο θα ήταν για τη σημερινή ή οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση να επιλέξει τους ανθρώπους που θα στελεχώσουν τις δημόσιες επιτελικές θέσεις, με μια κλειστή ή ανοικτή διαδικασία, που θα απευθύνεται στα μέλη ή τους φίλους του κόμματος, και όχι για λόγους εντυπώσεων, να εμπαίζει τους πολίτες. 

Η δυσπιστία του Κουτούπη και οποιουδήποτε άλλου στη θέση του Κουτούπη και η βεβαιότητά του ότι «έτσι κι αλλιώς, κάποια στελέχη του κυβερνώντος κόμματος δεν θα του επέτρεπαν να κάνει απρόσκοπτα τη δουλειά του» αποτελεί ένα λίβελλο που στρέφεται όχι μόνο εναντίον της σημερινής κυβερνήσεως του ΠΑΣΟΚ, αλλά και όλων των άλλων κυβερνήσεων, και θα έπρεπε να προβληματίσει τους πάντες. Ο Έλληνας πολίτης έχει χάσει την εμπιστοσύνη του προς τους πολιτικούς! Όταν μιλάνε για αξιοκρατία, γελάει ειρωνικά!

Η ανάκτηση της χαμένης αξιοπιστίας των πολιτικών είναι εκ των ὧν οὐκ ἄνευ για μια ευνομουμένη πολιτεία, ώστε ο κάθε πολίτης, ανεξαρτήτως κομματικής τοποθέτησης, να μην έχει αμφιβολίες ότι θα κριθεί αξιοκρατικά και μόνον, ανάλογα με τα προσόντα του, για την κατάληψη μιας θέσης στον δημόσιο τομέα.

Μια τελευταία παρατήρηση. Αυτό το σύστημα, να αλλάζουν δηλαδή τα επιτελικά στελέχη των Υπουργείων και των Δημόσιων Οργανισμών κάθε φορά που αναδεικνύεται μια νέα κυβέρνηση, είναι ένα σαθρό σύστημα που συντελεί στην ασυνέχεια της κρατικής μηχανής.

Πιστεύουμε ότι η διαδικασία που εισηγήθηκε ο νυν πρωθυπουργός είναι εξαιρετική, με τρεις προϋποθέσεις: 

Πρώτον, ότι η επιλογή των ικανοτέρων θα είναι πράγματι αξιοκρατική και θα διενεργείται από διακομματική επιτροπή, η οποία θα αξιολογεί τόσο τα προσόντα όσο και το ήθος των υποψηφίων. 

Δεύτερο, τα στελέχη που θα επιλέγονται θα υπηρετούν στην ίδια θέση, άσχετα με την εναλλαγή των κυβερνήσεων στην εξουσία, εφόσον εκτελούν με άψογο, αδιάφθορο και αποτελεσματικό τρόπο τα καθήκοντά τους. Έτσι θα υπάρξει μια συνέχεια της κρατικής μηχανής. 

Και, τρίτο, εφόσον τα στελέχη αυτά θα αποτελούν την κορυφή της πυραμίδας των δημοσίων υπαλλήλων ενός υπουργείου ή ενός οργανισμού, με την έννοια ότι τα διάφορα προβλήματα θα εξετάζονται αναλυτικά από τα στελέχη της δημόσιας υπηρεσίας και τους επιτελείς των Υπουργείων και των δημόσιων οργανισμών και θα συνδιαμορφώνονται εναλλακτικές προτάσεις, οι οποίες θα μεταφέρονται στον εκάστοτε Υπουργό για τις τελικές πολιτικές αποφάσεις.